Momenteel zijn 5 boeken van Jesper Juul/Family Lab verkrijgbaar in het Nederlands. (Bol.com)
Wij streven ernaar om op termijn meerdere boeken van Jesper Juul in het Nederlands te vertalen en uit te geven. Eind 2016 zal ook België toetreden tot onze internationale organisatie, waarmee een samenwerking van start zal gaan met betrekking tot onder andere meerdere vertalingen.
Je competente kind. (Family Lab)
Je competente kind is een wijs boek over kinderen, met een eenduidige boodschap: elk kind is uniek en moet behandeld worden met dezelfde mate van respect waarmee volwassenen behandeld worden. Dit, in meer dan 20 talen, gepubliceerde boek is geschreven voor ouders en andere opvoeders die willen leren hoe zij op de beste manier kinderen kunnen ondersteunen tijdens het opgroeien zonder dat deze hun zelfrespect verliezen. Jesper Juul staaft in dit boek dat kinderen niet als een blanco velletje op de wereld komen. Integendeel, zegt hij, kinderen zijn competent vanaf het eerste begin, wat onder andere betekent dat zij sociaal-voelend zijn en niets liever willen dan meewerken met hun ouders. Dit betekent dat het belangrijk is hun reacties serieus te nemen.
De auteur brengt in dit boek nieuwe waarden voor gezinsontwikkeling en families. Een basis die niet gebouwd is op autoritair gebruik van macht, noch op de tirannie van democratische gelijkheid, echter op wederkerigheid tussen volwassenen en kinderen. Je competente kind is met zijn genuanceerde beschrijvingen een handreiking aan alle volwassenen die samenwonen en samenwerken met jonge kinderen.
Koop je Competente Kind hier:
https://www.bol.com/nl/p/je-competente-kind/9200000060486684/
—————
Twee typerende citaten van Jesper Juul:
- .Als ik ze zorgvuldig stuk voor stuk bekijk, dan zou mijn criterium zijn dat waarden nooit belangrijker mogen zijn dan de mens. We moeten de individuele mens niet krenken of uitstoten op grond van de waarden van het gezin. Want dan gelden die waarden alleen maar voor dat deel van het gezin dat over de macht beschikt om te krenken en uit te stoten en hebben ze dus niets meer met gezins- of familiewaarden te maken.
- Het gezin gedijt het best als een plek waarin iedereen van elkaar leert, zonder belerend te worden.
In het belangrijkste “bedrijf”, het gezin, is nieuw leiderschap gewenst, zelfs noodzakelijk.
Een paar jaar geleden kwam de naam van Jesper Juul mij ter ore en wat ik hoorde maakt me nieuwsgierig naar deze voor mij onbekende Deense gezinstherapeut. Iemand die zijn sporen in het werken met gezinnen had verdiend, meer dan ruimschoots had verdiend, en ik had van hem nog nooit gehoord. Een therapeut die werkt zonder een concept terwijl ik zelf vol met concepten was opgeleid. Interessant dus en mijn eerste kennismaking was een resultaat van toevalligheid. Ik was niet naar hem op zoek en toch diende hij zich aan.
Deze situatie deed me denken aan het fenomeen serendipiteit. Wat betekent dit woord, wat behelst dit fenomeen? Kort gezegd komt dit verschijnsel erop neer dat je iets vindt waar je niet naar op zoek bent. In het verleden zijn grote uitvindingen het resultaat van toevallige reacties die niet bedoeld waren. De röntgenstralen, de penicilline en het geldt zelfs voor de gele briefjes van de post-it.
Terug naar Jesper Juul. Hij heeft een geweldige manier ontwikkeld waarvan ik het jammer vind dat ik, zelf vader van drie kinderen, daar eind jaren tachtig geen weet van heb gehad. Wat is zijn benadering? Ik geloof dat ik dat het beste kan omschrijven met behulp van een boektitel van de Amerikaanse expert in veranderingsmanagement, Robert Quinn, “De brug bouwen terwijl je erover loopt”. En dat is wat Jesper Juul ons ook vertelt in zijn boeken. Wanneer we voor de eerste keer moeder/vader worden weten we niet wat we moeten doen. We doen gewoon. We vinden ons zelf uit als ouder en de geboorte van een kind zet het persoonlijke leven danig op de kop, de relatie tussen de partners komt onder druk te staan want wat ben ik nu, partner of vader of gewoon mezelf op welk moment. We grijpen terug op de eigen ervaringen als kind met onze ouders en daar zit een opvoedingsadder onder het gras; we zijn als kind anders opgevoed in een andere tijd waar werd bepaald wat we als konden mochten doen en ook nog hoe.
Jesper Juul is heel resoluut in zijn zienswijze en uitspraken die hij baseert op meer dan dertig jaar ervaring in het werken met gezinnen; ouders en kinderen in alle leeftijdsklassen en hij heeft op basis van zien en herkennen van wat er toevallig gebeurt, een heldere, confronterende, boeiende, constructieve, werkzame en liefdevolle aanpak ontwikkeld.
Wat voor mij een absolute weerwaarde is van Jesper Juuls aanpak is, is het feit dat hij ouder en kind als gelijkwaardig aan elkaar ziet, dat het kind vanaf de geboorte al competent is. Het enige verschil tussen de ouders en hun kinderen is dat die kinderen het vanaf de geboorte nog moeten leren en hebben daarbij de ouders hard nodig. In tegenstelling tot vroeger, de generatie die ons opgevoed heeft en waarin de “one way” benadering, slikken of stikken, de standaard was heeft Jesper Juul juist een andere kijk op opvoedingszaken. De ouder respecteert het opgroeiende competente kind en ondersteunt het in de zoektocht naar het leven.
De ouders zijn volledig verantwoordelijk voor het wel en wee in opvoedingsland. Hier ligt voor mij een het meest aantrekkelijke in de Jesper Juul benadering. De ouder en dit geldt voor alle volwassenen die met de opvoeding van kinderen te maken hebben, het gedrag van de kinderen is een gevolg van de aanpak van de ouders. In plaats van naar de kinderen te wijzen, ze te veroordelen in wat ze wel of niet doen, blijven de ouders de oorzaak van alles. Zij dragen de verantwoordelijkheid. Het gedrag van een kind wordt als oorzaak gezien terwijl het meer een symptoom is. Als een kind gecoacht, begeleid wordt is het maar de vraag of de aandacht op dat kind moet liggen. Jesper Juul is duidelijk. De ouder dient aan de kant van de oorzaak te gaan staan, naar zichzelf kijken, het eigen gedrag en handelen onderzoeken en daar zit voor mij de een andere belangrijke bijdrage in zijn aanpak; bij een probleem is iedereen in het gezin betrokken en niet een geïsoleerd lid van het gezin. De interactie, het zich verplaatsen als ouder in het kind, eerlijk en oprecht zijn, authentiek, verantwoordelijkheid nemen en met oog voor het gemeenschappelijk belang ontmoeten ouders de kinderen.
Een andere verfrissende kijk op de opvoeding is dat we in problematische situaties als authentieke ziel dienen te handelen. Handelen wie we zijn als mens en niet vanuit een rol die we vervullen of menen te moeten vervullen als ouder en partner. Wanneer iedereen binnen het gezin zo kan handelen en leven dan staat het gezinsleven in het teken van groei en zullen de problemen die er altijd zullen zijn bijdragen tot gezonde, constructieve en bewust levende mensen. Jesper Juul legt de verantwoordelijkheid van een gezonde opvoeding in handen van de ouders. Ouderschap is meer dan slechts een kind op de wereld te zetten. Het is werken aan vakmanschap tussen twee gelijkwaardige zielen waarbij de één (het kind) de ander (de ouder) nodig heeft om de finesses van het leven te doorgronden.
Jesper Juul is een inspirator met zijn verfrissende kijk op kind en gezin en juist dankzij de problemen binnen het gezin worden we mens, dus groeien we ook als ouder waardoor het kind met de competenties die het al heeft vanaf de geboorte zich kan ontwikkelen tot een volwaardig mens. Ik ben ervan overtuigd dat bij het lezen van zijn prachtige boeken het fenomeen “serendipiteit” bij de lezer een rol gaat spelen: elk boek, elk hoofdstuk zal de lezer iets aanreiken waar deze niet naar opzoek is.
Jesper Juul is in mijn ogen “verplichte” kost voor allen die met kinderen, jong volwassenen en ouders werken. En ik wil hier nog een stap verder gaan. Ik begeleid managers en ik ga Jesper Juuls boeken op de literatuur zetten. Ooit las ik een artikel dat ging over vaderschapsverlof. Een ervaringsdeskundige stelde dat geen enkele managementopleiding in de schaduw kan staan van het fulltime runnen van een gezin! Het wordt tijd dat we oprecht naar het competente kind luisteren en verantwoordelijkheid nemen voor ons onvermogen als opvoeder. Een gigantisch mooie uitdaging.
Ten slotte: ik hoor velen al zeggen dat je kinderen toch grenzen moet stellen, op hun plek moeten zetten, dat zij toch niet kunnen weten wat en hoe te doen, dat bestraffen toch noodzakelijk is soms, dat jongeren toch vaak niet willen, de kont tegen de krib gooien, asociaal en egoïstisch zijn, niet luisteren, respectloos zijn en nog veel meer en…………………..Ik nodig je uit om alle concepten aan de kant te zetten en laat je verwonderen door de inzichten van deze Deense gezinstherapeut.
Het Gezinsleven. (Family Lab)
Koop het Gezinsleven hier:
https://www.bol.com/nl/p/het-gezinsleven/9200000061772867/?suggestionType=typedsearch
Welke principes op het gebied van opvoeding en relaties zijn geschikt in het moderne gezinsleven? In vroegere generaties was het duidelijk: kinderen moeten luisteren naar hun ouders, leraren en andere opvoeders. Vandaag de dag ligt dat wel even anders. Kijk maar naar de populariteit van opvoedprogramma’s en het enorme aanbod aan boeken, de toeloop op opvoedspreekuren en de discussie rond jeugdzorg.
Het wordt tijd voor alternatieven. Maar welke?
Jesper Juul heeft daar een heldere kijk op. Aan de hand van praktische voorbeelden laat hij zien welke 4 uitgangspunten moderne opvoeders kunnen helpen: wederzijds respect, integriteit, gelijkwaardigheid en het nemen van ouderlijke verantwoordelijkheid. Het zijn cruciale waarden en normen voor ouders en kinderen om samen een gezond gezinsleven op te bouwen.
—–
Reviews
* Maud Schaepkens; psycholoog i.o.t. psychotherapeut, redacteur at MaudMedia
In dit helder geschreven boek over het moderne gezinsleven geeft Jesper Juul veel voorbeelden van hoe het er doorgaans aan toe gaat in ‘het gemiddelde moderne gezin’, met daar tegenover hoe het volgens hem ook anders zou kunnen. Juul beargumenteert op duidelijke wijze waarom de door hem aangereikte alternatieven volgens hem zouden kunnen leiden tot een betere onderlinge relatie tussen gezinsleden.
Mooi en leerzaam is de uitleg van de auteur over het nemen van persoonlijke verantwoordelijkheid. Hierbij verklaart hij op heldere wijze wat dit inhoudt en wat het belang ervan is. Bovendien is hierbij een pluspunt dat de schrijver niet alleen ingaat op de interacties tussen ouder en kind, maar ook op die tussen partners. Dat maakt dit boek dan ook zeer interessant en leerzaam voor een brede doelgroep: van professionals die met gezinnen werken tot (aanstaande) ouders. De visie van Juul is, mede door de brede opzet van dit boek, zelfs informatief voor kinderloze stellen.
Op enig moment doet Juul wel veel van hetzelfde, door het continu geven van (zich soms wat herhalende) uitleg en voorbeelden. Voor de lezers die nog niet bekend zijn met het werk van de schrijver, biedt dit een heldere uiteenzetting. Voor degene die reeds bekender is met Juuls werk, is het enigszins repeterend.
Juul biedt een leerzaam naslagwerk voor een grote groep lezers. Ik beveel het iedereen aan die leergierig is op het gebied van gezinsinteracties en ik zeg: doe er je voordeel mee!
*Ellen Maes: Kindercoach. http://www.smartazz.nl/
Dit is nu weer zo’n boek dat opzienbarend is vanwege zijn vanzelfsprekendheid en simpliciteit. En bevestigt voor mij eens te meer dat oplossingen-dicht-bij huis het effectiefst zijn, niks geen moeilijk gedoe of ver-van-je-bed aan te leren gedrag.
Jesper Juul legt helder uit waarom bestaande methoden kunnen functioneren, door het enorme vermogen en de bereidheid van kinderen om zich aan te passen aan de volwassen van wie ze houden -op zich al een eyeopener overigens. Dit wil niet zeggen dat al deze methoden effectief zijn.
De voornaamste vraag volgens Juul is: ‘ Hoe zet ik mijn liefdevolle gevoelens om in handelingen die door mijn naaste omgeving ook als zodanig worden ervaren, zonder mijn persoonlijke integriteit te verliezen? Hij pleit voor vier fundamentele waarden (geen doelen!) als uitgangspunt, te weten 1) gelijkwaardigheid, zowel in de ouder-ouder relatie als in de ouder-kind relatie 2) integriteit, de som van gevoelens, waarden en gedachten van het individu en de zorg het respect die hijzelf en anderen ervoor dienen te hebben 3) authenticiteit, het vermogen om je geloofwaardig uit te drukken, en 4) verantwoordelijkheid, en dan m.n. de persoonlijke verantwoordelijkheid; wanneer we verantwoordelijk voor zijn onszelf verhoogt dat altijd zowel de kwaliteit van de verhouding met anderen als van ons eigen individuele bestaan.
Vervolgens heeft Juul het over leiderschap, het feit dat ouders gelijkwaardig leiderschap dienen te creëren alsook dat kinderen volwassen leiderschap nodig hebben. Als de liefde voor een partner en/of kinderen wordt omgezet in handelingen die het hen mogelijk maken om te groeien en zich te ontwikkelen is dit leiderschap optima forma. Dit houdt ook grenzen stellen in!
Ik denk dat bovenstaande fundamentele waarden universeel zijn en niet alleen van toepassing hoeven te zijn op het gezinsleven. Zoals ik al eerder aangaf is de visie van Juul zo voor de hand liggend in al zijn eenvoud dat deze gemakkelijk geïmplementeerd kan worden, in welke relatie dan ook, ongeacht culturele achtergrond, religie, het soort relatie. Juul geeft in zijn boek eindeloos voorbeelden hoe om te gaan met deze waarden en leiderschap. Voor ouders zal dit verhelderend werken, voor professionals zijn het er wellicht te veel. Ze kunnen ook gemakkelijk worden overgeslagen.
Kortom, ik raad een ieder aan dit boek te lezen, zichzelf te toetsen, en met een nieuw perspectief de omgeving te aanschouwen!
* Theo Bruekers; Trainer, coach en opleider. http://www.theobruekers.com/
In het belangrijkste “bedrijf”, het gezin, is nieuw leiderschap gewenst, zelfs noodzakelijk.
Een paar jaar geleden kwam de naam van Jesper Juul mij ter ore en wat ik hoorde maakt me nieuwsgierig naar deze voor mij onbekende Deense gezinstherapeut. Iemand die zijn sporen in het werken met gezinnen had verdiend, meer dan ruimschoots had verdiend, en ik had van hem nog nooit gehoord. Een therapeut die werkt zonder een concept terwijl ik zelf vol met concepten was opgeleid. Interessant dus en mijn eerste kennismaking was een resultaat van toevalligheid. Ik was niet naar hem op zoek en toch diende hij zich aan.
Deze situatie deed me denken aan het fenomeen serendipiteit. Wat betekent dit woord, wat behelst dit fenomeen? Kort gezegd komt dit verschijnsel erop neer dat je iets vindt waar je niet naar op zoek bent. In het verleden zijn grote uitvindingen het resultaat van toevallige reacties die niet bedoeld waren. De röntgenstralen, de penicilline en het geldt zelfs voor de gele briefjes van de post-it.
Terug naar Jesper Juul. Hij heeft een geweldige manier ontwikkeld waarvan ik het jammer vind dat ik, zelf vader van drie kinderen, daar eind jaren tachtig geen weet van heb gehad. Wat is zijn benadering? Ik geloof dat ik dat het beste kan omschrijven met behulp van een boektitel van de Amerikaanse expert in veranderingsmanagement, Robert Quinn, “De brug bouwen terwijl je erover loopt”. En dat is wat Jesper Juul ons ook vertelt in zijn boeken. Wanneer we voor de eerste keer moeder/vader worden weten we niet wat we moeten doen. We doen gewoon. We vinden ons zelf uit als ouder en de geboorte van een kind zet het persoonlijke leven danig op de kop, de relatie tussen de partners komt onder druk te staan want wat ben ik nu, partner of vader of gewoon mezelf op welk moment. We grijpen terug op de eigen ervaringen als kind met onze ouders en daar zit een opvoedingsadder onder het gras; we zijn als kind anders opgevoed in een andere tijd waar werd bepaald wat we als konden mochten doen en ook nog hoe.
Jesper Juul is heel resoluut in zijn zienswijze en uitspraken die hij baseert op meer dan dertig jaar ervaring in het werken met gezinnen; ouders en kinderen in alle leeftijdsklassen en hij heeft op basis van zien en herkennen van wat er toevallig gebeurt, een heldere, confronterende, boeiende, constructieve, werkzame en liefdevolle aanpak ontwikkeld.
Wat voor mij een absolute weerwaarde is van Jesper Juuls aanpak is, is het feit dat hij ouder en kind als gelijkwaardig aan elkaar ziet, dat het kind vanaf de geboorte al competent is. Het enige verschil tussen de ouders en hun kinderen is dat die kinderen het vanaf de geboorte nog moeten leren en hebben daarbij de ouders hard nodig. In tegenstelling tot vroeger, de generatie die ons opgevoed heeft en waarin de “one way” benadering, slikken of stikken, de standaard was heeft Jesper Juul juist een andere kijk op opvoedingszaken. De ouder respecteert het opgroeiende competente kind en ondersteunt het in de zoektocht naar het leven.
De ouders zijn volledig verantwoordelijk voor het wel en wee in opvoedingsland. Hier ligt voor mij een het meest aantrekkelijke in de Jesper Juul benadering. De ouder en dit geldt voor alle volwassenen die met de opvoeding van kinderen te maken hebben, het gedrag van de kinderen is een gevolg van de aanpak van de ouders. In plaats van naar de kinderen te wijzen, ze te veroordelen in wat ze wel of niet doen, blijven de ouders de oorzaak van alles. Zij dragen de verantwoordelijkheid. Het gedrag van een kind wordt als oorzaak gezien terwijl het meer een symptoom is. Als een kind gecoacht, begeleid wordt is het maar de vraag of de aandacht op dat kind moet liggen. Jesper Juul is duidelijk. De ouder dient aan de kant van de oorzaak te gaan staan, naar zichzelf kijken, het eigen gedrag en handelen onderzoeken en daar zit voor mij de een andere belangrijke bijdrage in zijn aanpak; bij een probleem is iedereen in het gezin betrokken en niet een geïsoleerd lid van het gezin. De interactie, het zich verplaatsen als ouder in het kind, eerlijk en oprecht zijn, authentiek, verantwoordelijkheid nemen en met oog voor het gemeenschappelijk belang ontmoeten ouders de kinderen.
Een andere verfrissende kijk op de opvoeding is dat we in problematische situaties als authentieke ziel dienen te handelen. Handelen wie we zijn als mens en niet vanuit een rol die we vervullen of menen te moeten vervullen als ouder en partner. Wanneer iedereen binnen het gezin zo kan handelen en leven dan staat het gezinsleven in het teken van groei en zullen de problemen die er altijd zullen zijn bijdragen tot gezonde, constructieve en bewust levende mensen. Jesper Juul legt de verantwoordelijkheid van een gezonde opvoeding in handen van de ouders. Ouderschap is meer dan slechts een kind op de wereld te zetten. Het is werken aan vakmanschap tussen twee gelijkwaardige zielen waarbij de één (het kind) de ander (de ouder) nodig heeft om de finesses van het leven te doorgronden.
Jesper Juul is een inspirator met zijn verfrissende kijk op kind en gezin en juist dankzij de problemen binnen het gezin worden we mens, dus groeien we ook als ouder waardoor het kind met de competenties die het al heeft vanaf de geboorte zich kan ontwikkelen tot een volwaardig mens. Ik ben ervan overtuigd dat bij het lezen van zijn prachtige boeken het fenomeen “serendipiteit” bij de lezer een rol gaat spelen: elk boek, elk hoofdstuk zal de lezer iets aanreiken waar deze niet naar opzoek is.
Jesper Juul is in mijn ogen “verplichte” kost voor allen die met kinderen, jong volwassenen en ouders werken. En ik wil hier nog een stap verder gaan. Ik begeleid managers en ik ga Jesper Juuls boeken op de literatuur zetten. Ooit las ik een artikel dat ging over vaderschapsverlof. Een ervaringsdeskundige stelde dat geen enkele managementopleiding in de schaduw kan staan van het fulltime runnen van een gezin! Het wordt tijd dat we oprecht naar het competente kind luisteren en verantwoordelijkheid nemen voor ons onvermogen als opvoeder. Een gigantisch mooie uitdaging.
Ten slotte: ik hoor velen al zeggen dat je kinderen toch grenzen moet stellen, op hun plek moeten zetten, dat zij toch niet kunnen weten wat en hoe te doen, dat bestraffen toch noodzakelijk is soms, dat jongeren toch vaak niet willen, de kont tegen de krib gooien, asociaal en egoïstisch zijn, niet luisteren, respectloos zijn en nog veel meer en…………………..Ik nodig je uit om alle concepten aan de kant te zetten en laat je verwonderen door de inzichten van deze Deense gezinstherapeut.
Twee typerende citaten van Jesper Juul:
- .Als ik ze zorgvuldig stuk voor stuk bekijk, dan zou mijn criterium zijn dat waarden nooit belangrijker mogen zijn dan de mens. We moeten de individuele mens niet krenken of uitstoten op grond van de waarden van het gezin. Want dan gelden die waarden alleen maar voor dat deel van het gezin dat over de macht beschikt om te krenken en uit te stoten en hebben ze dus niets meer met gezins- of familiewaarden te maken.
- Het gezin gedijt het best als een plek waarin iedereen van elkaar leert, zonder belerend te worden.
Dat vind ik, wat vind jij? (Family Lab)
Koop ‘Dat vind ik, wat vind jij?’ hier:
https://www.bol.com/nl/p/dat-vind-ik-wat-vind-jij/9200000060895481/
Kinderen hebben grenzen nodig. Hoe kunnen ouders hun grenzen duidelijk maken zonder dat iemand daar schade van ondervindt? Hoe leren ouders hun eigen grenzen kennen? En hoe bewaken ouders hun grenzen zodat ook hun kinderen er baat bij hebben?
Op deze vragen geeft Jesper Juul in dit boek op een heldere wijze antwoord. Hij nodigt je uit om je eigen zekerheden en twijfel over opvoeding te leren kennen en het contact met je kind van een zo hoog mogelijke kwaliteit te laten zijn.
—-
Reviews
* Maud Schaepkens; psycholoog i.o.t. psychotherapeut, redacteur at MaudMedia
In dit vlot geschreven boek deelt Jesper Juul zijn visie op de grenzen die mensen – zowel groot als klein – hebben. Hij beschrijft hoe je je eigen en andermans grenzen kunt ontdekken en wat je er vervolgens mee kunt doen.
Omdat het een onderwerp betreft waar ieder mens in zijn/haar leven mee te maken heeft, is dit boek zowel interessant voor professionals die met mensen werken, als voor iedereen die wil leren over sociale interacties. Zo geeft Jesper Juul onder andere antwoord op de vraag welke factoren en aandachtspunten komen kijken bij het contact tussen twee of meer personen. Hierbij zoomt hij als gezinstherapeut met name in op de opvoedingssituatie.
Een minpunt is dat de schrijver hierbij soms wat veel blijft hangen in argumentatie voor een bepaalde gedrags- of interactievorm, terwijl ik graag duidelijker van Jesper Juul zou willen weten hoe volgens hem het ‘voorbeeldgedrag’ eruit ziet.
Dit prettig leesbare boek bevestigt voor mij dat ik iedere dag blijf leren. Gelukkig benadert de auteur dit op een positieve manier, wat maakt dat ik het leren als een uitdaging zie in plaats van iets om tegenop te kijken. Tot slot maakt dit boek, wat met name gaat over interacties tussen ouders en kinderen, mij nieuwsgierig naar Juuls visie op en tips ten aanzien van de interactie tussen partners.
* Christel Pennings; video hometrainer/gezinscoach
In een tijd en een maatschappij waar perfectie een steeds belangrijker streven lijkt, is het boek “Dat vind ik, wat vind jij?, van Jesper Juul een welkome, verfrissende en relativerende kijk op de wereld van de opvoeding.
Zoals Juul het verwoordt: ‘Perfecte ouders bestaan niet en gelukkig kunnen we ook met minder toe. ‘Een kind heeft nu eenmaal de ouders die het heeft en daar moet hij het mee doen, net zoals zijn ouders het met hun ouders moesten doen.’ ‘De kwaliteit van het leven van het kind, van zijn ouders en van hun relatie hangt af van de vaardigheid en de wil van ouders om de verantwoordelijkheid te nemen voor wat onderweg mislukt. Alle ouders slaan van tijd tot tijd de plank mis.’
Op een zeer heldere en eenvoudige wijze legt Juul uit dat opvoeden een ingewikkelde en veelzijdige taak is die je als ouders samen met je kind stap voor stap doorloopt en dat conflicten en frustraties een onontkoombaar onderdeel zijn van dit leerproces. Er wordt dieper ingegaan op de aard en het nut van grenzen en conflicten en er wordt uitgelegd wat belangrijke aandachtspunten zijn met betrekking tot het omgaan met conflicten, zoals het belang van een persoonlijke manier van contact maken.
Juul: ‘Één van de waardevolle geschenken die kinderen hun ouders geven, is de mogelijkheid om eigen grenzen te leren kennen en die te veranderen, zodat beide partijen er baat bij hebben.’ ‘Hoe beter je je grenzen kent en hoe persoonlijker je er uitdrukking aan kunt geven, des te bevredigende zal je contact met anderen verlopen.’ ‘Het kind zoekt geen grenzen, het mist contact.’
In dit boek nodigt Jesper Juul de lezer uit om zijn eigen opvattingen en ervaringen te leren kennen. Het is dan ook een aanrader, niet alleen voor diegenen die op privé of professioneel vlak te maken hebben met kinderen, maar voor iedereen. We zijn immers allen opgegroeid in een gezinssysteem waar we te maken hebben (gehad) met eigen en andermans grenzen.
* Theo Bruekers; Trainer, coach en opleider. http://www.theobruekers.com/
In het belangrijkste “bedrijf”, het gezin, is nieuw leiderschap gewenst, zelfs noodzakelijk.
Een paar jaar geleden kwam de naam van Jesper Juul mij ter ore en wat ik hoorde maakt me nieuwsgierig naar deze voor mij onbekende Deense gezinstherapeut. Iemand die zijn sporen in het werken met gezinnen had verdiend, meer dan ruimschoots had verdiend, en ik had van hem nog nooit gehoord. Een therapeut die werkt zonder een concept terwijl ik zelf vol met concepten was opgeleid. Interessant dus en mijn eerste kennismaking was een resultaat van toevalligheid. Ik was niet naar hem op zoek en toch diende hij zich aan.
Deze situatie deed me denken aan het fenomeen serendipiteit. Wat betekent dit woord, wat behelst dit fenomeen? Kort gezegd komt dit verschijnsel erop neer dat je iets vindt waar je niet naar op zoek bent. In het verleden zijn grote uitvindingen het resultaat van toevallige reacties die niet bedoeld waren. De röntgenstralen, de penicilline en het geldt zelfs voor de gele briefjes van de post-it.
Terug naar Jesper Juul. Hij heeft een geweldige manier ontwikkeld waarvan ik het jammer vind dat ik, zelf vader van drie kinderen, daar eind jaren tachtig geen weet van heb gehad. Wat is zijn benadering? Ik geloof dat ik dat het beste kan omschrijven met behulp van een boektitel van de Amerikaanse expert in veranderingsmanagement, Robert Quinn, “De brug bouwen terwijl je erover loopt”. En dat is wat Jesper Juul ons ook vertelt in zijn boeken. Wanneer we voor de eerste keer moeder/vader worden weten we niet wat we moeten doen. We doen gewoon. We vinden ons zelf uit als ouder en de geboorte van een kind zet het persoonlijke leven danig op de kop, de relatie tussen de partners komt onder druk te staan want wat ben ik nu, partner of vader of gewoon mezelf op welk moment. We grijpen terug op de eigen ervaringen als kind met onze ouders en daar zit een opvoedingsadder onder het gras; we zijn als kind anders opgevoed in een andere tijd waar werd bepaald wat we als konden mochten doen en ook nog hoe.
Jesper Juul is heel resoluut in zijn zienswijze en uitspraken die hij baseert op meer dan dertig jaar ervaring in het werken met gezinnen; ouders en kinderen in alle leeftijdsklassen en hij heeft op basis van zien en herkennen van wat er toevallig gebeurt, een heldere, confronterende, boeiende, constructieve, werkzame en liefdevolle aanpak ontwikkeld.
Wat voor mij een absolute weerwaarde is van Jesper Juuls aanpak is, is het feit dat hij ouder en kind als gelijkwaardig aan elkaar ziet, dat het kind vanaf de geboorte al competent is. Het enige verschil tussen de ouders en hun kinderen is dat die kinderen het vanaf de geboorte nog moeten leren en hebben daarbij de ouders hard nodig. In tegenstelling tot vroeger, de generatie die ons opgevoed heeft en waarin de “one way” benadering, slikken of stikken, de standaard was heeft Jesper Juul juist een andere kijk op opvoedingszaken. De ouder respecteert het opgroeiende competente kind en ondersteunt het in de zoektocht naar het leven.
De ouders zijn volledig verantwoordelijk voor het wel en wee in opvoedingsland. Hier ligt voor mij een het meest aantrekkelijke in de Jesper Juul benadering. De ouder en dit geldt voor alle volwassenen die met de opvoeding van kinderen te maken hebben, het gedrag van de kinderen is een gevolg van de aanpak van de ouders. In plaats van naar de kinderen te wijzen, ze te veroordelen in wat ze wel of niet doen, blijven de ouders de oorzaak van alles. Zij dragen de verantwoordelijkheid. Het gedrag van een kind wordt als oorzaak gezien terwijl het meer een symptoom is. Als een kind gecoacht, begeleid wordt is het maar de vraag of de aandacht op dat kind moet liggen. Jesper Juul is duidelijk. De ouder dient aan de kant van de oorzaak te gaan staan, naar zichzelf kijken, het eigen gedrag en handelen onderzoeken en daar zit voor mij de een andere belangrijke bijdrage in zijn aanpak; bij een probleem is iedereen in het gezin betrokken en niet een geïsoleerd lid van het gezin. De interactie, het zich verplaatsen als ouder in het kind, eerlijk en oprecht zijn, authentiek, verantwoordelijkheid nemen en met oog voor het gemeenschappelijk belang ontmoeten ouders de kinderen.
Een andere verfrissende kijk op de opvoeding is dat we in problematische situaties als authentieke ziel dienen te handelen. Handelen wie we zijn als mens en niet vanuit een rol die we vervullen of menen te moeten vervullen als ouder en partner. Wanneer iedereen binnen het gezin zo kan handelen en leven dan staat het gezinsleven in het teken van groei en zullen de problemen die er altijd zullen zijn bijdragen tot gezonde, constructieve en bewust levende mensen. Jesper Juul legt de verantwoordelijkheid van een gezonde opvoeding in handen van de ouders. Ouderschap is meer dan slechts een kind op de wereld te zetten. Het is werken aan vakmanschap tussen twee gelijkwaardige zielen waarbij de één (het kind) de ander (de ouder) nodig heeft om de finesses van het leven te doorgronden.
Jesper Juul is een inspirator met zijn verfrissende kijk op kind en gezin en juist dankzij de problemen binnen het gezin worden we mens, dus groeien we ook als ouder waardoor het kind met de competenties die het al heeft vanaf de geboorte zich kan ontwikkelen tot een volwaardig mens. Ik ben ervan overtuigd dat bij het lezen van zijn prachtige boeken het fenomeen “serendipiteit” bij de lezer een rol gaat spelen: elk boek, elk hoofdstuk zal de lezer iets aanreiken waar deze niet naar opzoek is.
Jesper Juul is in mijn ogen “verplichte” kost voor allen die met kinderen, jong volwassenen en ouders werken. En ik wil hier nog een stap verder gaan. Ik begeleid managers en ik ga Jesper Juuls boeken op de literatuur zetten. Ooit las ik een artikel dat ging over vaderschapsverlof. Een ervaringsdeskundige stelde dat geen enkele managementopleiding in de schaduw kan staan van het fulltime runnen van een gezin! Het wordt tijd dat we oprecht naar het competente kind luisteren en verantwoordelijkheid nemen voor ons onvermogen als opvoeder. Een gigantisch mooie uitdaging.
Ten slotte: ik hoor velen al zeggen dat je kinderen toch grenzen moet stellen, op hun plek moeten zetten, dat zij toch niet kunnen weten wat en hoe te doen, dat bestraffen toch noodzakelijk is soms, dat jongeren toch vaak niet willen, de kont tegen de krib gooien, asociaal en egoïstisch zijn, niet luisteren, respectloos zijn en nog veel meer en…………………..Ik nodig je uit om alle concepten aan de kant te zetten en laat je verwonderen door de inzichten van deze Deense pedagoog.
Twee typerende citaten van Jesper Juul:
- .Als ik ze zorgvuldig stuk voor stuk bekijk, dan zou mijn criterium zijn dat waarden nooit belangrijker mogen zijn dan de mens. We moeten de individuele mens niet krenken of uitstoten op grond van de waarden van het gezin. Want dan gelden die waarden alleen maar voor dat deel van het gezin dat over de macht beschikt om te krenken en uit te stoten en hebben ze dus niets meer met gezins- of familiewaarden te maken.
- Het gezin gedijt het best als een plek waarin iedereen van elkaar leert, zonder belerend te worden.
Bonusouders (Forte Uitgevers)
Wie met een partner samenwoont, die kinderen uit een vorige relatie heeft, werd vroeger ‘stiefvader’ of ‘stiefmoeder’ genoemd. Een naam met veel negatieve associaties. Jesper Juul geeft deze ouders de naam ‘Bonusouders’ gegeven. De nieuwe situatie kan voor kinderen ook positief zijn: een nieuwe partner van hun vader of moeder kan hun leven verrijken.
Koop ‘Bonusouders’ hier:
Pubers opvoeden, kan dat? (momenteel alleen tweede hands verkrijgbaar)
Over de pubertijd en hoe ouders en hun kinderen samen deze stormachtige tijd doorkomen. Tijdens de pubertijd verandert de verhouding tussen ouders en kinderen van opvoeding naar relatie. Met veel praktijkvoorbeelden laat Jesper Juul zien hoe de rol van de ouders kan veranderen van leider naar sparringpartner. Ouders begeleiden hun kinderen op die manier naar volwassenheid.
Koop ‘Pubers opvoeden, kan dat?’ hier:
https://www.bol.com/nl/p/pubers-opvoeden-kan-dat/1001004010380914/
FamilyLab’s internationale boeken
Boeken van Jesper Juul zijn verkrijgbaar in de volgende talen: Duits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans, Zweeds, Noors, Deens, Fins, Litouws, Estisch, Servisch, Kroatisch, Sloveens, Pools, Hongaars, Romeens, Turks, Taiwanees, Koreaans en Braziliaans.
Voor meer informatie met betrekking tot internationale literatuur, verwijzen wij je naar de volgende pagina’s:
http://familylabassociation.com/literature/
http://jesperjuul.com/bibliography/books